2024, ένα έτος μετάβασης σε μια νέα αχαρτογράφητη εποχή.

Στο τέλος κάθε χρόνου, η Κάπα Research επιλέγει τα δέκα σημαντικότερα ευρήματα από τις έρευνες που υλοποίησε.

Το 2024, οι ερευνητές της Κάπα συνέχισαν να καταγράφουν τις σημαντικές μεταβολές στην ελληνική κοινωνία, διερεύνησαν το προεκλογικό κλίμα σε 10 χώρες της ΕΕ λίγο πριν τις φετινές Ευρωεκλογές, ενώ, ως μέρος ενός παγκόσμιου ερευνητικού mega-project, συνέλεξαν πολύτιμα δεδομένα για το επιχειρηματικό περιβάλλον σε 13 χώρες τριών διαφορετικών ηπείρων.

Μαζί με τις ευχές μας για ένα δημιουργικό 2025, στην παρούσα έκθεση παρουσιάζουμε τα 10 ευρήματα που ξεχώρισαν το 2024, ένα έτος μετάβασης σε μια νέα αχαρτογράφητη εποχή.

1. Η ανεργία δεν θεωρείται πια βασικό πρόβλημα της χώρας: Καθώς οι επίσημοι δείκτες της ανεργίας υποχωρούν, υποχωρεί και η αίσθηση ότι πρόκειται για σημαντικό πρόβλημα της χώρας. Ως γνωστόν, ακρίβεια, υγεία, εγκληματικότητα ιεραρχούνται πρώτα.

2. Brain gain: εργατικό δυναμικό υψηλής μόρφωσης επιστρέφει: Η βελτίωση της οικονομίας, της αγοράς εργασίας και η πολιτική σταθερότητα ευνοούν τον επαναπατρισμό Ελλήνων του brain drain, οι οποίοι φέρνουν μαζί τους νέα προσόντα και δεξιότητες.

3. Υποχωρεί ο σκληρός αντι-γερμανισμός της κρίσης: Η χρονική απόσταση από την κρίση και η αποχώρηση των πρωταγωνιστών της από το προσκήνιο αμβλύνουν τις διαφορές. Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει εσχάτως η Γερμανία δημιουργούν κατανόηση.

4. Υποχωρεί η γοητεία του Τουρισμού, στροφή στην παραγωγή: Το 2024, εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια κορεσμού στην αντίληψη της συνεισφοράς του Τουρισμού στην ελληνική οικονομία. Αντίθετα, η κοινή γνώμη τονίζει την αναπτυξιακή αξία της αγροτικής και της βιομηχανικής παραγωγής.

5. Η εικόνα της οικονομίας περνά μέσα από κομματικά φίλτρα: «Πες μου τι κόμμα είσαι, να σου πω τι πιστεύεις για την οικονομία». Έρευνα για το Pew Research Center καταγράφει τη σημαντική επιρροή των κομματικών προτιμήσεων στις αντιλήψεις για την οικονομική κατάσταση μιας χώρας.

6. Επιχειρήσεις: εύκολα ιδρύονται, δύσκολα «βγαίνουν»: Στην πρώτη θέση παγκοσμίως στην ευκολία ίδρυσης νέας επιχείρησης η Ελλάδα, σύμφωνα με την κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας – δύσκολη η σχέση κέρδους και λειτουργικού κόστους μιας ελληνικής επιχείρησης.

7. Ανθηρός παραμένει ο παράνομος τζόγος στην Ελλάδα: Περίπου 900.000 άτομα παίζουν τυχερά παιχνίδια σε µη αδειοδοτημένο περιβάλλον στην Ελλάδα. Παρ’ όλο που τα κέρδη δεν είναι εγγυημένα, ελκύονται από το καθεστώς ανωνυμίας και τις υψηλότερες αποδόσεις.

8. Κόστος ζωής και μεταναστευτικό καθόρισαν τις Ευρωεκλογές: Οι πολίτες 10 χωρών της ΕΕ, σε έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στο Politico πριν τις Ευρωεκλογές, ανέδειξαν τις ανησυχίες τους γύρω από την ακρίβεια και το μεταναστευτικό, προοιωνίζοντας εν πολλοίς το αποτέλεσμα.

9. Η απαξίωση του πολιτικού συστήματος εξηγεί την αποχη: Η κατηγορία των απεχόντων στις εκλογές δεν είναι α-πολίτικη, δηλαδή, πολιτικά ουδέτερη. Είναι «αντι-πολιτική», δυσπιστεί ή αντιτίθεται στην παραδοσιακή πολιτική.

10. Κι όμως, οι δημοκρατικές αξίες στην Ευρώπη αντέχουν: Περισσότερη δημοκρατία ή τάξη και ασφάλεια; Η αντίφαση ανάμεσα στα δύο αξιακά συστήματα φωτίζει τη νέα διαίρεση μεταξύ όσων ασπάζονται τα δημοκρατικά ιδεώδη και εκείνων που ρέπουν προς τον αυταρχισμό.